Je loopt vast wel eens tegen NEN 1010 aan als je met elektra werkt. Deze norm heeft alles te maken met veilige elektriciteitsinstallaties in woningen en bedrijfspanden. Denk aan zaken als spanningsbeveiliging, aarding, inspectie en het testen van bekabeling. Zonder certificering weet je nooit zeker of je installatie voldoet aan alle eisen voor brandveiligheid en veiligheid van mensen.
Bij de controle volgens NEN 1010 draait alles om een strakke opleveringskeuring en steekproefsgewijze inspecties. Je kijkt naar het maken van meetrapporten, controleert de installatievoorzieningen op fouten, en checkt bijvoorbeeld of de beveiligingsautomaten goed werken. Certificering betekent in de praktijk dat een externe specialist – vaak een onafhankelijke keuringsinstantie – de installatie officieel goedkeurt.
Dit hele proces zorgt ervoor dat jij werkt aan betrouwbare installaties die voldoen aan de actuele veiligheidsrichtlijnen. De nadruk ligt op bescherming tegen overbelasting, kortsluiting en foutstromen. Maak jouw werk veiliger en toekomstbestendig door te snappen hoe controle en certificering volgens NEN 1010 werkt – van het doormeten van stroomkringen tot het borgen van de hele elektrische infrastructuur.
Wat houdt NEN 1010 controle en certificering precies in?
NEN 1010 definieert de veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties in Nederland. Het doel is bescherming tegen elektrische schokken, brandgevaar, overspanningen en andere gevaren bij elektrische installaties. Deze norm wordt beheerd door NEN (Nederlands Normalisatie-instituut) en is onderdeel van het Bouwbesluit en de AREI-richtlijn in België. Bouw- en installatiebedrijven, keurende instanties zoals KEMA, InstallQ of DEKRA en leveranciers van installatietechniek passen de NEN 1010 structureel toe.
Je vindt NEN 1010 terug als verplichte leidraad bij het ontwerpen, aanleggen en aanpassen van de elektrische infrastructuur in woningen, utiliteitsbouw en industriële omgevingen. Fabrikanten van groepenkasten, modulaire componenten (ABB, Hager, Eaton), leveranciers van installatiemateriaal (zoals Technische Unie) en professionele elektriciens moeten allemaal voldoen aan deze norm, juist om aansprakelijkheid en onveilige situaties te voorkomen.
Geschiedenis: Ontstaan en doorontwikkeling van de NEN 1010 norm
De eerste NEN 1010 stamt uit de jaren vijftig. Sindsdien is de norm regelmatig geüpdatet, samen met Europese normen als de IEC 60364 en smart grid-ontwikkelingen. Je ziet onder andere evoluerende eisen rond aarding en beveiliging, strengere bepalingen voor natte ruimtes (badkamers, keukens), focus op aardlekschakelaars, rookmelders, en nu ook zonnepanelen en laadpalen. Steeds vaker is integratie van slimme meters en energiebeheersystemen vereist.
NEN 1010 sluit naadloos aan bij NEN 3140 (voor beheer van veilige bedrijfsvoering bij bestaande installaties) en wordt steeds belangrijker bij duurzaamheid en energietransitie, zeker bij hybride systemen en elektrische mobiliteit. Ook gemeenten zoals Amsterdam en Rotterdam eisen naleving bij vergunningstrajecten.
Stappenplan: Het proces van NEN 1010 controle en certificering
Een NEN 1010 keuring en certificering verloopt via een strikt stappenplan conform protocollen van SCIOS (voor inspecties), InstallQ en brancheorganisaties als Techniek Nederland. Er is veel overlap met het VCA-schema voor veilig werken.
- Risico-inventarisatie Alle onderdelen van de installatie worden beoordeeld op functie en veiligheid (denk aan hoofdschakelaar, bekabeling, aansluitpunten, aarding).
- Visuele inspectie Codeertechniek: check op installatiefouten, beschadigingen, aansluitfouten, planning van uitvoering en meetresultaten documenteren.
- Metingen en beproevingen Gebruik van meetinstrumenten zoals FLUKE of Megger voor laagohmige weerstand, aardlekbeveiliging, isolatieweerstand, aardverspreidingsweerstand, vermogen- en spanningsmetingen. Geautomatiseerd loggen van meetdata via apps of testsoftware.
- Rapportage en analyse Documentatie verplicht (volgens het Digitaal logboek) met conclusie, advies en, zo nodig, plan van aanpak voor herstel zodat het installatiecertificaat kan worden afgegeven.
- Certificering en oplevering Bij goedkeuring volgt een officieel NEN 1010 certificaat; dikwijls vereist door verzekeraars (Centraal Beheer, Interpolis) en gemeenten voor oplevering, subsidie of aansluiting op glasvezelkabel/distributienetwerk.
Soorten controles en afwijkende situaties
NEN 1010 certificering kent varianten, afhankelijk van toepassing of complexiteit:
- Bestaande bouw: Focus op veiligheid, wijzigen van bestaande bekabeling of groepenkast (soms noodzakelijk na veroudering, verbouwing, of bij uitbreiding met o.a. inductiekookplaat of dubbele laadpaal).
- Nieuwbouw: Gehele installatie moet vanaf ontwerp tot realisatie aan de laatste NEN 1010 eisen voldoen, met digitale bouwtekeningen en inbedrijfstellingstests door erkend installateur.
Let op: afwijkingen, zoals bij monumenten, vereisen altijd een specifieke aanpak in samenspraak met controlerende instanties (Woningbouwvereniging, Omgevingsdienst, inspectiebureaus).
Welke protocollen en technologieën worden ingezet bij NEN 1010 keuringen?
Het keuren volgens NEN 1010 gebeurt met geavanceerde meet- en rapportagetechniek, waaronder digitale multimeters, installatietesters met automatische logfunctionaliteit (inclusief QR-scanners), software als Elektrotechnisch Keuringsprogramma (EKP) of cloudtools van Scope 8/10 inspectiesystemen. Deze tools maken snelle analyse, geautomatiseerde rapportgeneratie en trendanalyse makkelijk, en beperken kans op menselijke fouten of onvolledige registratie.
Belangrijke protocollen:
- Visuele inspectie conform checklist: Systematische beoordeling van alle groepen, hoofdverdeler, overspanningsbeveiliging en aardingsweerstand (zie ook elektrische groepenkast laten controleren).
- Beproeving van beveiligingscomponenten: Testen met puls- en sluitstroom, controle van automaten, aardlekschakelaars, en slimme energiemeters.
- Data-overdracht en rapportarchivering: Centrale vastlegging van meetgegevens en fotodocumentatie in digitale logboeken, via platforms aanbevolen door Inspectie SZW/ILT.
- Certificering en registratie: Officiële registratie in het Centraal Installatieregister (CIR) en verplicht certificaat bij verkoop/wijziging woning of bedrijfspand.
Verschillende typen NEN 1010 rapportages en certificaten
Afhankelijk van type pand, omvang en installatie worden verschillende certificaten verstrekt, geaccepteerd door bijvoorbeeld Vereniging Eigen Huis, aannemersbedrijven en vastgoedorganisaties. Veelvoorkomende rapportvormen zijn:
- Kleine woningen: Compact rapport, vooral gericht op veiligheid (bijvoorbeeld aarding, aardlekschakelaar, selectieve beveiliging en bekabeling).
- Bedrijfspanden/grote utiliteitsbouw: Uitgebreide rapportage met aanvullende eisen rond bereikbaarheid en brandveiligheid, koppeling aan NEN 3140 (Arbo-regels).
- Specifieke installaties: Waaronder zonnepanelen, laadstations, perilexgroep inductie (zie aansluiten perilex inductie) of hybride warmtepompen.
Scenarios en praktijkvoorbeelden: NEN 1010 in het dagelijks leven
- Verbouwing en uitbreiding groepenkast: Je wilt een 3-fase groepenkast laten installeren voor elektrisch koken of een laadpaal; NEN 1010 stelt duidelijke eisen aan het aansluiten van krachtgroepen, aarding en selectieve beveiliging voor maximale veiligheid (lees meer over 3-fase groepenkasten plaatsen).
- Bedrijfspand en serviceonderhoud: Regelmatige NEN 1010 inspectie is noodzakelijk om bedrijfsstilstand, ongevallen of aansprakelijkheden te voorkomen – bijvoorbeeld na uitbreiden van verlichting, koelinstallatie of zonnepanelen.
Twijfel je of jouw elektrische installatie écht voldoet aan de actuele NEN 1010 norm? Vraag vandaag nog een gratis, vrijblijvende offerte voor een uitgebreide NEN 1010 controle en certificering bij DAMAN installatietechniek aan via direct een NEN 1010 offerte aanvragen. Zo zit je altijd veilig en volgens de nieuwste wet- en regelgeving!
Meest gestelde vragen
1. Wat houdt de controle volgens NEN 1010 in?
De controle volgens NEN 1010 betekent dat een erkende elektricien – zoals gecertificeerd door Techniek Nederland – jouw elektrische installatie checkt op veiligheid, functionaliteit en naleving van de Europese normeringen. Hierbij worden componenten, bedrading, aardlekschakelaars en schakelmateriaal minutieus onderzocht volgens de richtlijnen van de ISSO-handleiding en Kiwa-criteria.
Denk aan een grondige test waarbij storingen en overbelasting met geavanceerde testapparatuur als de Metrel Eurotest worden opgespoord. Zo weet je zeker dat jouw installatie voldoet. Wil je zien hoe dit in de praktijk werkt in bijvoorbeeld Zoetermeer? Lees verder bij onze lokale projecten in Zoetermeer!
2. Hoe word je installatie gecertificeerd volgens NEN 1010?
Jouw installatie krijgt een NEN 1010-certificering door na afloop van een succesvolle inspectie een conformiteitsverklaring te ontvangen. Die verklaring stellen we op met specifieke meetrapporten van cruciale punten als hoofdverdeler, eindgroepen en beveiligingen – geheel volgens NEN-EN-IEC 60364.
Een specialist van DAMAN installatietechniek voert alle stappen uit: van visuele keuring tot infraroodmetingen, steeksproefsgewijs getest. Dit proces biedt zekerheid richting woningcorporaties, gemeenten en verzekeraars. Benieuwd hoe dit werkt in regio Waddinxveen? Kijk dan op Installatiebedrijf Waddinxveen voor actuele voorbeelden.
3. Waarom is NEN 1010-certificering verplicht bij nieuwbouw en renovatie?
NEN 1010-certificering is verplicht zodat je voldoet aan het Bouwbesluit, eisen van de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) en de toekomstige Europese norm EN 60204-1 voor bedrijfsinstallaties. Die verplichting voorkomt risico’s als kortsluiting, brand en letsel – essentieel in woningen, kantoren en utiliteitsbouw.
Door samen te werken met experts die werken volgens de erkenningsregeling InstallQ en de richtlijnen van de Raad voor Accreditatie, weet je zeker dat jouw installatie toekomstbestendig én veilig is. Wil je dit geregeld hebben in Katwijk? Check de aanpak op Installatiebedrijf Katwijk!
